Dzieci obcojęzyczne w przedszkolu

Od dłuższego czasu jesteśmy świadkami zjawiska, w którym dochodzi do oddziaływania na siebie wielu języków, a przede wszystkim kultur. Odbywa się to również w przestrzeni przedszkolnej, co w naszej opinii jest jedynie wartością dodaną! Powstaje w ten sposób niepowtarzalna okazja do stworzenia dla dzieci międzykulturowej interakcji, nabywania nowych umiejętności komunikacyjnych oraz interpersonalnych.

Integracja odbywa się dwutorowo

Praca z dziećmi obcojęzycznymi  przebiega dwutorowo. Z jednej strony staramy się obcojęzyczne dziecko nauczać języka polskiego i modelować  przyjmowanie postaw i zachowań prospołecznych. Z drugiej strony pracujemy nad polskimi dziećmi w celu nauczania ich tolerancji na różnorodność oraz otwartości na poznawanie nowych kultur i obyczajów. Taka dwutorowa komunikacja i zaplanowane w ten sposób działania sprawiają, że wszyscy są zaangażowani w proces integracji, podążając do wspólnego celu.

Język nie stanowi bariery!

Rodzice i opiekunowie nierzadko obawiają się wysyłać dzieci obcojęzyczne do placówek z uwagi na nieznajomość języka polskiego przez dziecko. Zapominając tym samym, że nie stanowi to w żadnym stopniu utrudnienia dla dzieci podczas nawiązywania relacji, a przede wszystkim podczas procesu adaptacji do nowych warunków. Zespół opiekunów wie, że używanie języka ma zawsze silny związek sytuacyjny, tak więc większość wypowiedzi jest powiązana z konkretnymi gestami, zachowaniami — których sama obserwacja pomaga zrozumieć bieżącą sytuację i przekazywane treści. Cała uwaga dzieci i opiekunów kierowana jest na treść, a nie na formę językową wypowiedzi.

Wychowawcy są również otwarci i akceptują każdą wypowiedź dziecka obcojęzycznego. Starają się rozumieć niepełne wypowiedzi, a wszelkie niejasności precyzować z dzieckiem. W placówce nie istnieją kary czy też uwagi za popełniane błędy językowe lub trudności komunikacyjne. Wychowawcy chcą być przez dziecko rozumiani, dlatego dopasowują formę swoich wypowiedzi do niedoskonałych umiejętności dziecka.

Modelujemy prawidłowe zachowania u dzieci

Często pojawia się obawa czy dzieci z odpowiednią otwartością przyjmą do grupy obcojęzyczne dzieci. Całkiem niepotrzebnie! Wielu specjalistów zaznacza ważność roli nauczyciela w procesie integracji społecznej cudzoziemców. Nauczyciel w dużej mierze stanowi wzorzec do naśladowania dla swoich podopiecznych. Biorąc pod uwagę ilość jaką spędzają dzieci z naszymi wychowawcami wiemy, że stanowią oni znaczną część ich przyjmowanych wartości oraz nabywanych zachowań, które są obserwowane, przyjmowane, a następnie powielane. W naszej placówce dbamy o to, aby każdy wychowawca dysponował możliwością porozumienia się z dzieckiem w obu językach, a przede wszystkim wykazywał otwartą, pełną szacunku i empatii postawę wobec obcojęzycznych dzieci.

W tworzeniu wielokulturowości i zaznajamianiu dzieci z innymi językami skupiamy się między innymi na:

• tym, co nas łączy, a nie tym co nas różni (wspieramy integrację grupową, uczymy dzieci czym jest różnorodność, tworzymy cele do których wspólnie dążą jako grupa)
• nauczaniu dziecka szacunku i tolerancji do każdego człowieka, bez względu na to skąd pochodzi, jak wygląda i kim jest.
• skupianiu się w sytuacji konfliktowej i sposobach rozwiązania, a nie na tym, jakiej narodowości jest osoba, która w konflikcie uczestniczy.
• tym, że ojczysty język, wyznawana religia, kultura nie stanowią żadnego wzorca do dzielenia dzieci na dobre i złe. Podkreślamy istotę zachowań jakie reprezentujemy, a nie miejsce pochodzenia czy brak znajomości konkretnego języka.

Wspieranie dziecka w przedszkolu odbywa się wielotorowo:

• wywiad z rodzicami, dzięki któremu poznajemy wszystkie możliwe potrzeby dziecka, szczególnie te których nie potrafi nam zakomunikować
• angażujemy dziecko w zabawy tematyczne wzbogacające jego słownictwo i budowanie dobrych relacji z rówieśnikami
• wspieramy pokonywanie bariery językowej u dziecka poprzez konkretne zabawy i techniki pracy jak np. porównywanie razem z dziećmi sposobu nazewnictwa i wymowy konkretnych przedmiotów lub wykonywanych w przedszkolu czynności w  języku ojczystym dziecka oraz polskim
• podczas pracy dydaktycznej, prowadzonych zabaw i innych aktywności bierzemy pod uwagę potrzeby emocjonalne dziecka, wzmacniając tym samym jego poczucie bezpieczeństwa.

Wielokulturowość to wartość!

Kształcenie wielokulturowe ma na celu tworzenie takich warunków dla rozwoju dzieci, aby wyposażyć je w pozytywne nastawienie do wieloetnicznego społeczeństwa. Stwarza to okazję do rozwijania w dzieciach tożsamości własnej, zaznajomienia ich z własną kulturą, muzyką, tradycją i przekazywania tego innym poprzez wymianę informacji i doświadczeń. I taką właśnie przestrzeń staramy się tworzyć!